“Mình không biết nói đâu, có điện vui lắm! Cảm ơn nhiều… cảm ơn nhiều lắm….uống chén rượu nhá…”- Lời cảm ơn mộc mạc, chân thành, của người phụ nữ H’Mông trong đêm lạnh đầu đông ở bản Nậm Gia làm tất cả mọi người có mặt trong gian nhà nhỏ cảm thấy ấm lòng. Ai cũng cảm nhận được sự vui mừng, xúc động nghẹn ngào của chị Thào Sua và bà con nơi đây. Bình thường là người phụ nữ thầm lặng, nhưng hôm nay là ngày đặc biệt “Điện về bản Nậm Gia”, chị đã quên mất sự bẽn lẽn mà xúc động mời rượu mọi người. “Có điện” – một việc tưởng như quá đỗi bình thường ở nơi khác, nhưng thực tế lại có ý nghĩa lớn lao với bà con nơi đây!
Trước khi đường điện được hoàn thành vào 8 giờ tối ngàt 7/11/2014, gia đình chỉ biết đến ánh lửa và đèn pin
Bản Nậm Gia có 44 khẩu là đồng bào dân tộc H’ Mông sinh sống trên lưng chừng núi thuộc xã Bản Lang, Phong Thổ, Lai Châu. Đường lên bản dài hơn 3,4 km quanh co gấp khúc, sỏi đá trơn trượt, một bên vực sâu, một bên là núi cao. Nhiều đoạn, suối cắt ngang đường, trời nắng đi đã khó, huống chi trời mưa. Người dân nơi đây chịu khó làm ăn, quanh năm canh tác nông nghiệp, hết lúa, ngô, sắn, chăn nuôi cả trâu, lợn, gà, dê. Điều kiện giao thông đi lại khó khăn, nước sinh hoạt và sản xuất phụ thuộc vào tự nhiên, không có điện để sản xuất & sinh hoạt, cuộc sống của họ như bị ngăn cách với xã hội đang phát triển sôi động từng giờ. Ở đây, trẻ em trong độ tuổi mầm non gần như không được đến trường vì trường quá xa, còn các em học sinh tiểu học thường phải dậy từ 5 giờ sáng để còn kịp đi bộ tới trường.
Đường lên Bản Nậm Gia. Hàng ngày trẻ em vẫn đi qua con đường này. Hôm nay, dân bản xuống giúp vận chuyển đồ để lắp điện cho các hộ gia đình
Năm 2014, nhận thấy khó khăn của người dân nơi đây, cán bộ ngân hàng HSBC và anh em VKAN tại Lai Châu quyết tâm thực hiện mục tiêu kéo điện về cho bản Nâm Gia. Số tiền dự toán ban đầu 186 triệu không làm nản chí những người trong cuộc. Chương trình đạp xe quanh Hồ Tây để quyên góp tiền do sáng kiến của cán bộ ngân hàng HSBC được tổ chức. Quỹ Vui Khỏe Ấm No cũng chung tay quyên góp và hỗ trợ. Chính quyền xã và người dân cam kết cùng tham gia đóng góp và huy động mọi người dân tham gia thực hiện. Và quyết tâm đó đã không phụ những con người tâm huyến, chân thành muốn giúp người dân nghèo vùng sâu, vùng xa. 107 triệu quyên góp được sau chương trình đap xe quanh Hồ Tây. 47 triệu góp được từ Quỹ VKAN và các nhà hảo tâm khác. Dân bản đóng góp cát, đá, sỏi, tự phân công góp công lao động và tổ chức thực hiện với mong muốn khát khao “có điện”.
Mọi người cùng tham gia: đào, gùi, vác tiến dần lên bản
Những cột điện đầu tiên được dựng lên
Lần điều tiên chúng tôi cảm nhận được “sự tham gia” thực sự là như thế nào! Khi người dân hiểu và đồng lòng thì mọi việc thật trôi chảy. Tinh thần làm việc cần mẫn, chịu khó của dân bản làm cho tiến độ dự án được thực đúng kế hoạch, và những việc ở nơi khác không thể làm thì ở đây mọi người có thể làm chỉ bằng hai bàn tay và đôi vai của mình: gùi cát, đập đá, đào hố, vác cột điện, kéo dây. Để giúp sức thêm cho người dân nơi đây, cán bộ ngân hàng HSBC cũng đã tổ chức lên thăm hỗ trợ bà con lắp đặt hệ thống điện trong các hộ gia đình; anh em VKAN và cán bộ xã thường xuyên xuống làm cùng bà con, cán bộ chi nhánh điện cũng hết sức hỗ trợ về kỹ thuật. Đường điện của sự tương thân, tương ái đã hình thành như vậy đó. Sau nửa tháng chung tay, đường điện 3,4 Km với 90 cột điện vượt khe, vượt núi lên đến trung tâm bản đã được hình thành.
Gia đình chị Sua ngỡ ngàng khi điện sáng
Lần đầu tiên được xem phim trong nhà của mình
Đêm ấy, mặc cho ngoài trời đêm sương lạnh cóng, quanh bếp lửa tất cả mọi người từ trẻ em, người già, bộ đội biên phòng, công nhân điện lưc, anh em VKAN, cán bộ HSBC, và cả người bạn nước ngoài vẫn thấy vui, ấm cúng và gần gũi như một gia đình. Câu chuyện về dự án “Kéo điện về với Bản Nậm Gia” được mọi người kể lại thật sôi nổi và ai cũng thấy phấn khởi khi dự án đã thành công cho dù khi thực hiện đã gặp bao nhiêu khó khăn, vất vả, thậm chí có lúc tưởng như bế tắc. Lần đầu tiên trẻ em được xem phim “Tom và Jerry” được chiếu lên trên tờ giấy Ao từ máy tính! Nhìn ánh mắt và nét mặt của các em cũng cảm nhận được sự thích thú và háo hức.
Chia tay bản Nậm Gia, chia tay các em nhỏ mà chúng tôi thấy lòng ấm áp lạ thường. Mọi người đều vui vì đã làm được việc có ích, đường xuống núi như gần và bằng phẳng hơn. Nậm Gia đã có điện! Chắc chắn từ nay tiếng trẻ em đọc bài sẽ vang lên mỗi tối, các em sẽ được xem ti vi, có cơ hội tiếp xúc nhiều hơn để nâng cao tiếng Việt, bà con có nhiều thông tin và kết nối được với xã hội bên ngoài.
Câu chuyện điện về bản chắc sẽ còn được nhắc lại nhiều lần nữa ở Nậm Gia. Một lần nữa, xin cảm ơn tất cả những tấm lòng nhân ái những giúp hiện thực hóa giấc mơ này ở Nậm Gia.
Thái Phong
Tháng 11/2014